Ðề: Hỏi về kỹ thuật tráng film
Em ngồi nhớ lại các cụ ngày xưa chụp máy film, mỗi lần đi phượt về là rú cả giờ đồng hồ trong phòng tráng film, bây giờ thời đại kts phát triển rồi, ít người chụp máy film hơn... mà cái kiểu tự chụp tự tráng thì lại gần như mất hết, toàn ra mấy hiệu ảnh lâu đời mới tráng được film...
Vậy có bác nào đã từng tráng film thì chia sẻ kỹ thuật, hoặc là có thể làm bài tut hướng dẫn tự tráng film ko? cần có những dụng cụ gì...điều kiện gì... ?
Em nghĩ để ra được một bức ảnh đúng chất nghệ thì ko chỉ từ lúc chụp mà còn kể đến công tráng và rửa film ra giấy ảnh nữa...
Các cụ ngày xưa mất bao công đoạn mới ra được 1 bức ảnh đẹp, lúc đó mới cảm thấy hạnh phúc biết bao ^^
Hehe bồi hồi quá, lần cuối rời cái phòng tối trắng đen gần đúng chẳn 20 năm, xưa ngắm máy tráng rọi ảnh màu tự động ra đời là dấu chấm hết cho cái phòng tối.
Giờ các bạn trẻ lại lanh quanh tìm hiểu trở lại cái thù lọ mọ cái chai, cái lọ.
Tráng film đen trắng hay màu đồ nghề cần có đơn giản chỉ 1 túi đen, hóa chất và 1 bộ tank+reel tráng film. (chủ yếu các bác chơi film 35mm, nên chỉ cần bộ tank+reel như sau):
http://en.wikipedia.org/wiki/Developing_tank ( dùng cái Stainless steel film reel for 35mm film). Mấy cái lỉnh kỉnh kia thì dùng cho film khổ lớn 120 và 220 .... từ từ tìm hiểu tiếp^^.
Hóa chất + dụng cụ không biết bây giờ VN chổ nào có bán, không thì vào đây oder có tuốt hết:
http://www.patersonphotographic.com/patersondarkroom.htm
1 cái túi đen giờ cũng không rẽ và không dễ kiếm từ ngày máy film cáo chung và cũng cực kỳ vướng víu khi thao tác load film vào reel, chưa kể chụp hết cuộn film tráng thì dễ, chụp dăm ba kiểu muốn có thành phẩm, mang ra tráng thì phải cắt phim, thao tác chưa quen có nguy cơ chọt thủng màn trập ^^.
Vậy thì cần làm cái phòng tối luôn còn phục vụ cho công việc rọi ảnh sau này, phòng tối là tối thui hoàn toàn vì film cực kỳ nhạy sáng 1 tí ánh sáng vào là xong: vì phim iso 100 trời sáng lỗ thấu kính bé tí f/11 phơi sáng có 1/125s là OK trong khi 1 tay load film tốt mất tầm 30s cho 1 cuốn 36 poses, nên lọt sáng là =D>=D>.
Vậy cách kiểm tra phòng tối tuyệt đối là sao: che chắn cẩn thận xong vào ngồi tối thiểu 15 phút xòe bàn tay ra không thấy gì là OK, tốt nhất cắt 1 đoạn film sống dài tầm 10-20cm load vào reel xong đem tráng, tráng xong coi film trắng bóc là ngon cơm hem thì cố gắng mà kiềm lỗ dò ánh sáng mà vá.
Cách sử dụng bi giờ thì you tube quá khỏe ^^:
http://www.youtube.com/watch?v=SsHar2_81s4
Tất cả hóa chất đều ở dạng bột, hay dung dịch cô đặc khi sử dụng mới pha theo chỉ định, thường đơn vị tính theo lít. Thuốc pha rồi cũng chỉ để tối đa 10-15 ngày là hư trong nhiệt độ 20 độ c, còn nóng 30-37 độ thì tầm 4-7 ngày, tiếc của không đổ film tráng ra vỡ hạt, đen không đen, trắng không trằng. Ngoài ra còn rất nhiều bài thuốc pha riêng từng vị thuốc nhằm tặng giãm contrast cho film, cái nì phục vụ cho cụ chơi ảnh nghệ thuật vì tốn kém và vật vã ghê người.
Diễn giải lại cho dễ hiểu: Tráng film có 7 công đoạn chính:
1/ Load film vào reel: giai đoạn khó xơi nhất cho các bác, chỉ có cách thực tập bằng cách kiếm 1 cuộn film hư tập luyện ngoài sáng vài chục lần cho quen tay, sau đó thò 2 tay xuống gầm bàn load film, cuối cùng chui vào phòng tối thui load film. Thành công khi 2 mép phim load vào theo đúng từng đường xoắn ốc của reel inox, nếu sai film bị áp lưng hóa chất không len vào được toi chổ đó gọi là film không ăn thuốc.
2/ Ngâm qua nước lã tầm 2 phút cho dễ ăn thuốc. Xong thời gian đổ hết nước ra.
3/ Development (hiện hình): đổ hóa chất vào và ngâm trong thời gian tùy theo kit thuốc và nhiệt độ cho phép (6-10 phút). Cách1 phút lắc nhẹ vài lần cho thuốc ngấm đều trên toàn bộ mặt phim. Xong thời gian đổ thuốc lại vào chai chứa.
Lưu ý trung bình 1 chai thuốc dung tích khoảng 1 lít chỉ cho phép sử dụng tầm 10 cuộn phim, qua 5 cuốn đầu thì mỗi cuốn sau phải tăng thời gian ngâm lên tầm 30s- 1 phút vì thuốc yếu mất tác dụng dần. Thuốc bảo quản và tráng film cho hạt film mịn nhất là ở nhiệt độ 20 độ C, lạnh quá film bị non, nóng quá film bể hạt noise tè le ^^.
Tráng film đúng kỹ thuật là khi hoàn tất các chữ 2 bên mép film hiện đen mịn rõ ràng, nếu lợt lạt là tráng non, nhòe nhoẹt là tráng già. Cái này năm xưa phải nắm rõ để tranh cãi khi các bác chụp sai sáng vào đổ thừa cho phòng tối và ngược lạiL-)L-)
4/ Stop bath (dừng hình) dùng nước hay acid acetic pha loãng, mục đích trung hòa thuốc hiện không làm phá hỏng thuốc hãm ở giai đoạn 5. Đổ nước hay thuốc vào xong lắc mạnh tay tầm 30s xong đổ bỏ hết.
5/ Fix ( hãm hình) đổ dung dịch thuốc vào tank, cũng vẫn lắc nhè nhẹ vài lần cách 1 phút cho thuốc hãm hình ngấm đều. Tầm 10 phút là hoàn tất, đổ dung dịch trở lại vào chai, thuốc này thời gian sử dụng và bảo quản cũng tương tự như thuốc hiện hình.
6/ Xả nước sạch dưới dòng nước chảy liên tục tầm 1h, đây là giai đoạn quan trọng nhất cho việc bảo quản film lâu dài, nếu gấp gáp ra ảnh cho báo chí thì họ xả tầm 10 phút sau đó hong khô để đưa qua phóng ảnh, nhưng khi xong vẫn phải bắt buộc qui trình trên, nếu không chỉ vài năm sau, thuốc phá hủy hoàn toàn lớp nhũ tương bạc trên mặt phim. Giai đoạn này đã có thể bỏ reel ra khỏi tank ngâm vào 1 chậu nước nhỏ, gắn 1 vòi cao su chìm dưới đáy chậu, vặn thật nhỏ nước, hóa chất nhẹ hơn nước sẽ nổi lên mặt trào ra thành chậu, nên tuy ngâm 1h cũng không hao nước bao nhiêu.
7/ Tháo film ra khỏi reel dùng kẹp treo nơi sạch sẽ, phơi khô, tránh tuyệt đối bụi, không mấy cu phóng ảnh nó chưởi cho nát đầu ^^. trước khâu này mấy em hay phì phèo hút thuốc sư phụ đuổi hết, mà tóm chung dân phòng tối đi xin việc mà môi thâm, răng đen, tay vàng chủ nó mời xin về. Film khô cắt từng đoạn ngắn cho vào bao film, mang cất lưu trữ y chang OK máy ảnh, thậm chí còn cao hơn vì hư chẳng bao giờ cứu vãn nổi. Chó mèo nhớ xích cổ chúng lại, mấy con mèo rất ưa thích mấy dây film treo lơ lửng ^^.
À quên sau giai đoạm 1, sau khi load film vào reel xong,
nhớ bỏ vào tank,
đậy nắp tank cẩn thận, thì có thể tiến hành mọi việc ngoài sáng thoải mái nhưng tuyệt đối nhớ chỉ sau khi hoàn tất bước 5 mới có quyền tháo nắp tank mang reel ra ngâm trong chậu nước.
Hồi học việc đã có trường hợp mếu máo vì load film trong tối xong khi sư phụ bật đèn lên té ngữa có đứa chưa bỏ reel vào tank, có đứa cho vào ngon lành, mang ra tráng nước, đổ thuốc xong quay ra hỏi sư phụ em bỏ vậy được chưa, huhu khóc tiếng pháp, thằng đệ không đậy nắp tank lại.
Về sau có 1 số film đen trắng nhưng lại dùng bài thuốc C41 của film màu, dùng minilab tráng film khỏi mất công lích kích nhưng thực chất đây là mì ăn liền chất lượng film ảnh xuất ra thua xa phương pháp truyền thống nêu trên.