torune
Film critic
Như phần lớn người đọc chúng ta đã biết về vụ lùm xùm lộ ảnh nóng của các nữ diễn viên nổi tiếng (gồm Jennifer Lawrence, Kate Upon,… cùng rất nhiều người khác nữa) vào ngày 31/8/2014 vừa qua. Mặc dù có rất nhiều giả thiết để tải thích câu hỏi: “Vì sao một số lượng lớn ảnh nhạy cảm lại có thể lọt ra ngoài?”, hiện giờ mọi câu chuyện xung quanh việc “làm sao ảnh xuất hiện” (kể cả lời lý giải là do hacker hay các lỗ hổng bảo mật của iCloud) vẫn chỉ là những lời thêu dệt của báo chí. Bỏ qua những điều trên, một lý do xác đáng hơn cho sự cố đáng tiếc (dành cho các nữ diễn viên, người nổi tiếng) và chẳng có gì đáng tiếc (dành cho công chúng) nằm ở chỗ loạt hình này đã được ai đó hay một tổ chức nào đó thu thập trong thời gian rất dài. Và khi mọi thứ vở lở ra, các diễn viên của chúng ta - đồng thời là người dùng của iCloud - đều quy chụp rằng ứng dụng dịch vụ của họ quá yếu kém mặc dù chưa có bằng chứng chính xác gì cả. Vậy ai là người có lỗi?
Vì sao một số lượng lớn ảnh nhạy cảm lại có thể lọt ra ngoài?
Người trong cuộc phản hồi.
Theo cập nhật mới nhất từ Apple, công ty khẳng định giả thuyết iCloud bị “hack” không hoàn toàn đúng. Ứng dụng dịch vụ đã được bảo toàn và hoạt động như những gì nó được lập trình. Và thực chất, iCloud là một cái máy, xét ở góc độ này, nó làm tròn trách nhiệm. Sự cố nằm ở chỗ các diễn viên/người mẫu của chúng ta, vì quá chăm lo sự nghiệp diễn xuất/hát hò/xuất hiện trước công chúng… lẫn vô tư với sở thích chụp ảnh “không mảnh che thân” để xả stress, đã bị xâm nhập ở mức độ cơ bản nhất của bảo mật: thông tin cá nhân nằm ở tên người dùng (username), mật khẩu (passwords) và câu hỏi bảo mật (security questions). Những thông tin này nằm ngoài kiểm soát của máy móc, cụ thể là iCloud.
iCloud đang làm “tốt” nhiệm vụ của mình
Nhìn vào toàn cảnh sự vụ “lộ hàng”, chúng ta có thể đưa ra nhận xét về quy mô của xì-căng-đan: rất lớn, đúng không nào? Không phải một hay hai người nổi tiếng mà là 101 người. Quy mô đợt rò rỉ ảnh này làm chúng ta - đọc giả đơn thuần - có thể suy đoán được rất nhiều tài khoản của các người nổi tiếng bị “truy cập” cùng một lúc bởi bên thứ ba nào đó. Hoặc, nói về iCloud, rất có thể đây chỉ là nơi để các nữ diễn viên/ca sĩ/người mẫu back-up dữ liệu lên thôi. Và, bùm, iCloud bị người ta xâm nhập. Tại sao lại là iCloud chứ không phải Dropbox hay bất cứ đám mây lưu trữ nào khác? Đơn giản, chính sách PR của Apple đã hướng các sản phẩm mang tính biểu tượng vào người tiêu dùng lắm tiền nhiều của đồng thời sở hữu danh tiếng xêm xêm để “xứng lứa vừa đôi” với công ty này còn gì! iPad, iPhone hay iDevice đều đã được dính chặt vào iCloud. Bất cứ phần mềm hay phần cứng nào bị tai tiếng cũng sẽ ảnh hưởng tới cả hai. Ngoài ra, một lỗ hổng gần đây trong ứng dụng Find My iPhone vừa được vá cũng có khả năng cao cho giả thuyết “hacker”. Tuy nhiên, những ai có cơ hội nhìn vào hình ảnh thu được của những nghệ sĩ nữ nổi tiếng đều nhận ra chúng được chụp bởi rất nhiều thiết bị: iPhone, smartphone Android hoặc webcam. Điều này càng củng bố giả thuyết: nguồn ảnh ở đâu đó ngoài kia còn nhiều hơn và iCloud là một công cụ back-up - nơi mà các nữ nghệ sĩ chúng ta hớ hênh mở cửa cho bên thứ ba tuồn vào.
Jennifer Lawrence ngoài đời không khác nhiều so với lúc lên phim
Từ câu chuyện rò rỉ ảnh…
Hãy làm rõ một vấn đề: các nữ nghệ sĩ chúng ta là những diễn viên, ca sĩ, người mẫu, MC… và hoàn toàn không phải là chuyên gia về lĩnh vực công nghệ thông tin. Tôi không vơ đũa cả nắm bởi chắc chắn sẽ có người am hiểu nhất định về lĩnh vực này. Nhưng nhìn vào những người bị rò rỉ ảnh, chắc chắn gần 24 tiếng của họ ở trên trường quay, sân khấu và các sự kiện… nên cơ hội làm quen với công nghệ cũng có ít thời gian phải không nào? Nếu bạn đưa một thiết bị công nghệ cho một “người gà mờ” thì sao nhỉ? Họ sẽ cố gắng sử dụng chúng hay ít nhất là hỏi bạn cách sử dụng chúng dễ dàng nhất. Facebook, Instagram, Twitter là quá đủ. Còn gì nữa không nhỉ? Trong khi các dịch vụ và ứng dụng nâng cao tính bảo mật và đòi hỏi từ hai tới ba lớp mật khẩu, con đường dễ dàng nhất là gì: một mật khẩu dễ nhớ từ 1 tới 9, một tên đăng nhập thân quen (hay thậm chí xài luôn tên thật) và các câu hỏi bảo mật liên quan tới chó mèo. Những thông tin đời tư này sẽ đi về đâu, rất dễ đoán: lên báo, TV show, các buổi họp mặt phỏng vấn, giao lưu fanclub chia sẻ… Nhiều hơn nữa, các lớp bảo mật này được xài chung cho mọi tài khoản từ iCloud, cho tới Gmail, hay bất cứ cái gì đó gán mác ứng dụng, đòi hỏi đăng nhập vì bất cứ lý do gì. Một tiếng mỗi ngày dành cho công nghệ là quá đủ vì còn rất nhiều shoot phim đang dang dở trên trường quay. "Chụp hình khoả thân là một phương pháp xả stress mới, đúng không hả chị Jennifer Lawrence!”
Tài khoản cá nhân, đặc biệt là e-mail trên thế giới số rất quan trọng!
Nếu đọc giả kiên nhẫn kéo chuột tới đây thì chắc chắn tôi và bạn đều hiểu rõ vì sao các bức hình bị lộ. Lỗi lầm gần như không phải cho dịch vụ hay do ứng dụng. Chúng được viết để nhận các ký tự đăng nhập được gõ vào từ tay người dùng. Trong trường hợp các nữ nghệ sĩ của chúng ta, mọi thứ quá đơn giản và dễ đoán. Và họ đã vô tình đánh quên thông tin đăng nhập của mình ở đâu đó, trên máy của bạn bè, người thân… và các thông tin đăng nhập đó dùng được cho nhiều tài khoản. Một chìa khoá dành cho tất cả ổ khoá!
…tới câu chuyện bảo vệ thông tin cá nhân
Vậy thì làm sao để ngăn chặn các vụ rò rỉ ảnh khác trong tương lai. Rất đơn giản: Không muốn bị lộ hàng thì đừng có chụp hình! Nghe khá mỉa mai nhỉ? Tạm gác qua chuyện này, trọng tâm của đề tài mà tôi muốn đề cập là đề xuất để người đọc, với vai trò là người dùng Internet, bảo vệ thông tin cá nhân hơn là chỉ để bảo vệ các bức ảnh chụp theo phong cách “thời còn bú mẹ thay tã” mà nhân vật chính là những người nằm trong độ tuổi U35. Sau đây là một vài đề xuất “đã được nói nát nước” trong mỗi dịp có bất kỳ người nổi tiếng nào bị tung ảnh “không mảnh che thân”. Mời đọc giả cùng điểm qua (theo trang www.extremetech.com):
Internet cũng như xã hội thực. Không chắc chắn 100% mọi thứ về bạn được bảo mật. Vì vậy, hãy giữ mình trong sạch. Bởi việc xâm nhập vào một tài khoản của công dân mạng giống như đột nhập vào nhà vậy. Sẽ có những tên cướp thật sự cao tay! Đừng lo, nếu sống tốt, bạn sẽ cảm thấy yên ổn để nhắm mắt lên giường mỗi khi đêm về.
Lan man sang quan điểm của thời đại
Trước đây, việc lộ ảnh nóng của bất cứ người nổi tiếng là một nhát dao chí tử vào sự nghiệp đang lên của họ. Tuy nhiên, mọi thứ bây giờ đã khác...
Quay trở lại 5 năm trước, khi Facebook chỉ mới chân ướt chân ráo thừa hưởng thắng lợi từ sự ra đi của Yahoo 360, khi “Nhật ký Vàng Anh” phiên bản xem xong xoá là một chuyện động trời,… việc lộ ảnh nóng của bất cứ người nổi tiếng là một nhát dao chí tử vào sự nghiệp đang lên của họ. Tuy nhiên, hiện tại có vẻ dễ thở hơn, bởi mọi thứ “lộ hàng” cứ nhan nhản trên Facebook, thậm chí một bộ phim về S&M cũng sắp được đưa lên màn ảnh rộng. Những ảnh chụp khoả thân dần trở thành sở thích xem cho vui của khán thính giả, hơn là cái gì đó to tát. Nó cũng không ảnh hưởng gì nhiều tới sự nghiệp của các nghệ sĩ nổi tiếng (xin chừa Việt Nam ra), một vài người còn cho rằng đây là chiêu trò “quảng cáo” cho những sự kiện sắp tới của họ. Nhận xét nằm phía dưới của các bài báo nói về sự vụ này có phần tha thứ, thậm chí là ủng hộ. Đại loại như “hãy nhìn vào những gì cô ta đã làm” hoặc “ai cũng có một sở thích xấu nên việc lên án cũng chẳng tốt đẹp gì”. Có lẽ mọi thứ đang dần dễ dàng hơn ở thời đại nơi mà bất cứ ai khoả thân cũng có thể bảo vệ môi trường. Về phía đọc giả, bạn nhận xét như thế nào về vấn đề trên?
Biên tập và tổng hợp từ Internet
Vì sao một số lượng lớn ảnh nhạy cảm lại có thể lọt ra ngoài?
Người trong cuộc phản hồi.
Theo cập nhật mới nhất từ Apple, công ty khẳng định giả thuyết iCloud bị “hack” không hoàn toàn đúng. Ứng dụng dịch vụ đã được bảo toàn và hoạt động như những gì nó được lập trình. Và thực chất, iCloud là một cái máy, xét ở góc độ này, nó làm tròn trách nhiệm. Sự cố nằm ở chỗ các diễn viên/người mẫu của chúng ta, vì quá chăm lo sự nghiệp diễn xuất/hát hò/xuất hiện trước công chúng… lẫn vô tư với sở thích chụp ảnh “không mảnh che thân” để xả stress, đã bị xâm nhập ở mức độ cơ bản nhất của bảo mật: thông tin cá nhân nằm ở tên người dùng (username), mật khẩu (passwords) và câu hỏi bảo mật (security questions). Những thông tin này nằm ngoài kiểm soát của máy móc, cụ thể là iCloud.
iCloud đang làm “tốt” nhiệm vụ của mình
Nhìn vào toàn cảnh sự vụ “lộ hàng”, chúng ta có thể đưa ra nhận xét về quy mô của xì-căng-đan: rất lớn, đúng không nào? Không phải một hay hai người nổi tiếng mà là 101 người. Quy mô đợt rò rỉ ảnh này làm chúng ta - đọc giả đơn thuần - có thể suy đoán được rất nhiều tài khoản của các người nổi tiếng bị “truy cập” cùng một lúc bởi bên thứ ba nào đó. Hoặc, nói về iCloud, rất có thể đây chỉ là nơi để các nữ diễn viên/ca sĩ/người mẫu back-up dữ liệu lên thôi. Và, bùm, iCloud bị người ta xâm nhập. Tại sao lại là iCloud chứ không phải Dropbox hay bất cứ đám mây lưu trữ nào khác? Đơn giản, chính sách PR của Apple đã hướng các sản phẩm mang tính biểu tượng vào người tiêu dùng lắm tiền nhiều của đồng thời sở hữu danh tiếng xêm xêm để “xứng lứa vừa đôi” với công ty này còn gì! iPad, iPhone hay iDevice đều đã được dính chặt vào iCloud. Bất cứ phần mềm hay phần cứng nào bị tai tiếng cũng sẽ ảnh hưởng tới cả hai. Ngoài ra, một lỗ hổng gần đây trong ứng dụng Find My iPhone vừa được vá cũng có khả năng cao cho giả thuyết “hacker”. Tuy nhiên, những ai có cơ hội nhìn vào hình ảnh thu được của những nghệ sĩ nữ nổi tiếng đều nhận ra chúng được chụp bởi rất nhiều thiết bị: iPhone, smartphone Android hoặc webcam. Điều này càng củng bố giả thuyết: nguồn ảnh ở đâu đó ngoài kia còn nhiều hơn và iCloud là một công cụ back-up - nơi mà các nữ nghệ sĩ chúng ta hớ hênh mở cửa cho bên thứ ba tuồn vào.
Jennifer Lawrence ngoài đời không khác nhiều so với lúc lên phim
Từ câu chuyện rò rỉ ảnh…
Hãy làm rõ một vấn đề: các nữ nghệ sĩ chúng ta là những diễn viên, ca sĩ, người mẫu, MC… và hoàn toàn không phải là chuyên gia về lĩnh vực công nghệ thông tin. Tôi không vơ đũa cả nắm bởi chắc chắn sẽ có người am hiểu nhất định về lĩnh vực này. Nhưng nhìn vào những người bị rò rỉ ảnh, chắc chắn gần 24 tiếng của họ ở trên trường quay, sân khấu và các sự kiện… nên cơ hội làm quen với công nghệ cũng có ít thời gian phải không nào? Nếu bạn đưa một thiết bị công nghệ cho một “người gà mờ” thì sao nhỉ? Họ sẽ cố gắng sử dụng chúng hay ít nhất là hỏi bạn cách sử dụng chúng dễ dàng nhất. Facebook, Instagram, Twitter là quá đủ. Còn gì nữa không nhỉ? Trong khi các dịch vụ và ứng dụng nâng cao tính bảo mật và đòi hỏi từ hai tới ba lớp mật khẩu, con đường dễ dàng nhất là gì: một mật khẩu dễ nhớ từ 1 tới 9, một tên đăng nhập thân quen (hay thậm chí xài luôn tên thật) và các câu hỏi bảo mật liên quan tới chó mèo. Những thông tin đời tư này sẽ đi về đâu, rất dễ đoán: lên báo, TV show, các buổi họp mặt phỏng vấn, giao lưu fanclub chia sẻ… Nhiều hơn nữa, các lớp bảo mật này được xài chung cho mọi tài khoản từ iCloud, cho tới Gmail, hay bất cứ cái gì đó gán mác ứng dụng, đòi hỏi đăng nhập vì bất cứ lý do gì. Một tiếng mỗi ngày dành cho công nghệ là quá đủ vì còn rất nhiều shoot phim đang dang dở trên trường quay. "Chụp hình khoả thân là một phương pháp xả stress mới, đúng không hả chị Jennifer Lawrence!”
Tài khoản cá nhân, đặc biệt là e-mail trên thế giới số rất quan trọng!
Nếu đọc giả kiên nhẫn kéo chuột tới đây thì chắc chắn tôi và bạn đều hiểu rõ vì sao các bức hình bị lộ. Lỗi lầm gần như không phải cho dịch vụ hay do ứng dụng. Chúng được viết để nhận các ký tự đăng nhập được gõ vào từ tay người dùng. Trong trường hợp các nữ nghệ sĩ của chúng ta, mọi thứ quá đơn giản và dễ đoán. Và họ đã vô tình đánh quên thông tin đăng nhập của mình ở đâu đó, trên máy của bạn bè, người thân… và các thông tin đăng nhập đó dùng được cho nhiều tài khoản. Một chìa khoá dành cho tất cả ổ khoá!
…tới câu chuyện bảo vệ thông tin cá nhân
Vậy thì làm sao để ngăn chặn các vụ rò rỉ ảnh khác trong tương lai. Rất đơn giản: Không muốn bị lộ hàng thì đừng có chụp hình! Nghe khá mỉa mai nhỉ? Tạm gác qua chuyện này, trọng tâm của đề tài mà tôi muốn đề cập là đề xuất để người đọc, với vai trò là người dùng Internet, bảo vệ thông tin cá nhân hơn là chỉ để bảo vệ các bức ảnh chụp theo phong cách “thời còn bú mẹ thay tã” mà nhân vật chính là những người nằm trong độ tuổi U35. Sau đây là một vài đề xuất “đã được nói nát nước” trong mỗi dịp có bất kỳ người nổi tiếng nào bị tung ảnh “không mảnh che thân”. Mời đọc giả cùng điểm qua (theo trang www.extremetech.com):
- Sử dụng một mật khẩu mạnh. Khuyên dùng xác minh hai bước trở lên. Các câu hỏi bảo mật cũng phải thật khó đoán. Đây là cánh cửa kỹ thuật số đầu tiên bước vào thế giới thông tin cá nhân (nhạy cảm hay không thì tuỳ) của người dùng.
- Đừng mở bất kỳ tập tin đính kèm nào có vẻ hoài nghi. Trừ khi bạn chắc chắn biết rõ về người gửi.
- Bạn yêu quý bản thân? Yêu quý từng đường nét trên cơ thể bạn? Bạn muốn lưu giữ những khoảnh khắc mơn mởn của tuổi thanh xuân? Cứ chụp ảnh khoả thân, lưu giữ hình ảnh cơ thể của mình càng nhiều nếu bạn càng thích, nhưng nhớ chừa “cái mặt” ra khỏi khung ảnh.
- Hãy vọc ứng dụng, cụ thể là các phần mềm lưu trữ đám mây như iCloud, Dropbox, Box… với các file bình thường trước khi bạn hiểu cách mọi thứ hoạt động. Sau đó mới quyết định có nên để file “nghiêm túc” lên trên đó hay không.
- Sử dụng các biện pháp an toàn trong khi… lên mạng. Các add-on từ các phần mềm AV. Các dịch vụ kiểm tra trang web. Hãy cảnh giác với các trang sở hữu nội dung “nhạy cảm”, các lời mời gọi từ “trên trời rơi xuống”.
Internet cũng như xã hội thực. Không chắc chắn 100% mọi thứ về bạn được bảo mật. Vì vậy, hãy giữ mình trong sạch. Bởi việc xâm nhập vào một tài khoản của công dân mạng giống như đột nhập vào nhà vậy. Sẽ có những tên cướp thật sự cao tay! Đừng lo, nếu sống tốt, bạn sẽ cảm thấy yên ổn để nhắm mắt lên giường mỗi khi đêm về.
Lan man sang quan điểm của thời đại
Trước đây, việc lộ ảnh nóng của bất cứ người nổi tiếng là một nhát dao chí tử vào sự nghiệp đang lên của họ. Tuy nhiên, mọi thứ bây giờ đã khác...
Quay trở lại 5 năm trước, khi Facebook chỉ mới chân ướt chân ráo thừa hưởng thắng lợi từ sự ra đi của Yahoo 360, khi “Nhật ký Vàng Anh” phiên bản xem xong xoá là một chuyện động trời,… việc lộ ảnh nóng của bất cứ người nổi tiếng là một nhát dao chí tử vào sự nghiệp đang lên của họ. Tuy nhiên, hiện tại có vẻ dễ thở hơn, bởi mọi thứ “lộ hàng” cứ nhan nhản trên Facebook, thậm chí một bộ phim về S&M cũng sắp được đưa lên màn ảnh rộng. Những ảnh chụp khoả thân dần trở thành sở thích xem cho vui của khán thính giả, hơn là cái gì đó to tát. Nó cũng không ảnh hưởng gì nhiều tới sự nghiệp của các nghệ sĩ nổi tiếng (xin chừa Việt Nam ra), một vài người còn cho rằng đây là chiêu trò “quảng cáo” cho những sự kiện sắp tới của họ. Nhận xét nằm phía dưới của các bài báo nói về sự vụ này có phần tha thứ, thậm chí là ủng hộ. Đại loại như “hãy nhìn vào những gì cô ta đã làm” hoặc “ai cũng có một sở thích xấu nên việc lên án cũng chẳng tốt đẹp gì”. Có lẽ mọi thứ đang dần dễ dàng hơn ở thời đại nơi mà bất cứ ai khoả thân cũng có thể bảo vệ môi trường. Về phía đọc giả, bạn nhận xét như thế nào về vấn đề trên?
Chỉnh sửa lần cuối: