[Hành động-Kinh dị-Giả tưởng Mỹ]World War Z-Thế chiến với Zombie: Bộ phim kinh dị khá lạ lùng
Nói ngay về cái lạ của phim này: là kinh dị Zombie nhưng chẳng giống “nguyên lý” của các phim Zombie đã có, thậm chí xem mấy phút đầu bạn sẽ không có khái niệm là nó sẽ nói về Zombie - những xác chết sống lại. Tải bản HDrip về chỉ định xem qua khúc đầu để coi chất lượng hình ảnh, thế nhưng tự nhiên phải gạt việc khác lại coi một “lèo” luôn 1 giờ 48 phút, thật cũng đáng tốn gần 2h sau khi hiểu ý đồ chính của phim. Nói ngay ý đồ phim cũng không phức tạp, nhưng nếu bạn coi không liền mạch thì sẽ bỏ qua nhiều điều khá thú vị.
Điều thú vị đầu tiên khiến mình tò mò xem thử rồi hóa ra xem thật, đó là vai chính Brad Pitt nay xuất hiện trong thể loại Horror Action, vì hình như anh ta chưa hề chiến đấu với Zombie bao giờ. Nhưng theo mình thấy thì ở phim World War Z, một khả năng diễn xuất nữa của Brad Pitt bộc lộ qua những cảnh phim kinh dị, vốn ít khi đòi hỏi trình độ diễn xuất tâm lý cao. Trong World War Z thì vai Brad Pitt không chỉ thể hiện diễn xuất sợ hãi mà thôi, nó còn thể hiện một ý chí và niềm tin rất “người”, thậm chí nếu chỉ là những diễn viên đóng trong “Jurasic Park” thì khó mà lột tả cho hết được. Theo mạch phim bạn có thể tự nhiên thấy niềm hy vọng và ánh sáng tương lai cho lối thoát của loài người đặt vào anh ta, dù trước lúc kết thúc phim 10 phút là tình trạng hoàn toàn bế tắc. Tuy vậy cũng dễ hiểu vì đây là một diễn viên lớn, anh đã thành công trong một phim giải trí nhưng không kém phần phức tạp về những khái niệm vi sinh học, thậm chí triết học.
Nhưng quay lại một chút để người xem trình bày tuần tự cảm nhận riêng theo từng mặt của kết cấu phim. Theo cảm nhận riêng mình trình bày sơ bộ theo 3 nét chính:
1. Cuộc Thế chiến không có Địch và Ta
Tình cảnh thế giới khi căn bệnh đại họa lan tràn chỉ loáng thoáng trong các lời bản tin TV rời rạc khiến người xem hoàn toàn không để ý. Thậm chí khi thấy máy bay lao nhào bắn rocket xuống đường phố vẫn cứ tưởng có người vũ trụ bất ngờ tấn công. Mình rất thích chủ đề người vũ trụ, nhưng về sau mới giật mình nhìn lại tên phim là World War Z, đó không phải cuộc chiến giữa các thế giới mà chỉ đơn giản là Thế chiến, giống như Thế chiến 1 và 2 đã qua của thế kỷ 20. Đây là Thế chiến Z, không phải thứ Z hay thứ n mà hẳn Z chính là Zombie: Cuộc Thế chiến với xác sống Zombie. Thật vãi lừa với Holiut, không xem thì không thể hiểu ngay cái tên phim dù có lời dịch thị trường ở xứ ta từ lâu.
Vậy là không có địch và ta ở đây: ta rất dễ biến thành địch sau 10 phút, còn địch thì hết hy vọng trở lại là ta vì chưa có thuốc chữa. Vẫn phương thức lây lan chủ yếu là qua sự cắn: cứ bị Zombie bất kỳ cắn phải thì sẽ biến đổi thành Zombie cực nhanh sau 10-15 phút.
Zombie bề ngoài sạch sẽ ít máu me hơn mọi khi:
Một điều khá khác lạ so với những phim Zombie khác là ở đây các Zombie cực kỳ nhanh nhẹn chứ không vật vờ theo truyền thống: họ chạy nhanh như ngựa tạo cho người xem cảm giác sợ hãi hơn nhiều, và thường thì đa số người khỏe không chạy thoát khỏi sự truy đuổi này, dĩ nhiên trừ các nhân vật chính cần thoát…
Vì không có ranh giới địch ta hay ranh giới quốc gia nữa, nên quân đội được huy động bắn tiêu diệt Zombie bằng cả bộ binh, thiết giáp đến không quân để ngăn chặn, và điều thú vị là mỗi quốc gia áp dụng phương cách riêng dựa vào đặc thù của mình: ở Triều Tiên là huy động mọi phương tiện nhổ răng toàn bộ 43 triệu dân trong 1 ngày, dĩ nhiên Zombie mà không còn răng thì cũng thành ra vô hại. Các quốc gia khác, dù là Mỹ, nhất quyết không áp dụng điều đó được và phải đi tìm phương pháp khác để cấp tốc ngăn chặn. Quốc gia Do thái là Israel nhờ giới hạn lãnh thổ và tính kỷ luật, khả năng huy động nguồn lực cao đã xây bức tường “Beclin” bọc hết ranh giới. Nhưng như trong phim cho thấy, nó dù cao hàng mấy chục mét cũng không đủ để ngăn chặn hàng triệu Zombie khát máu vượt qua…
Trực thăng mà sơ sẩy cũng rụng với những Zombie không sợ chết:
2. Trách nhiệm với gia đình nhỏ cứu cả thế giới lớn
Brad Pitt trong vai điều tra viên quốc tế Gerry Lane của LHQ đang tính rút về vui thú điền viên lo cho gia đình nhỏ của mình, gồm cô vợ Karen Lane (Mireille Enos đóng) và 2 cô con gái nhỏ. Cô Mireille Enos trong phim này nhìn già dặn hơn hẳn chồng dù tuổi ngoài đời kém Brad Pitt đến 12 lần sinh nhật, có lẽ do phim cố ý hóa trang để thấy ở đây là một gia đình không dựa trên “vợ đẹp con khôn”, vì vợ hết sức bình thường, con thì còn nhỏ, thậm chí đứa lớn còn bị hen suyễn. Một gia đình ở đây thuần túy là gia đình kết hợp bằng tình cảm, vợ chồng biểu lộ sự quan tâm cho nhau thuần túy, dù đôi khi suýt gây họa cho câu chuyện phim, dẫn đến khả năng thế giới diệt vong. Đấy là lúc ở Hàn Quốc, chuông điện thọai của cô vợ đã khiến đám Zombie phát hiện ra nhóm của Gerry, ngoài cái giá phải trả là Tiến sĩ Fassbach trước đó - niềm hy vọng tìm ra thuốc chữa - lần này thì suýt nữa cả Gerry Lane cũng biến thành Zombie. Nhưng không, vì còn sớm, và khi gọi lại cho vợ, anh chồng vẫn không trách nửa lời…
Như thế, gia đình nhỏ của Gerry Lane mới là động lực bắt anh chàng phải “tái xuất giang hồ” để giúp quốc gia đưa Tiến sĩ trẻ Fassbach đi tìm lời giải, và sau khi cả Tiến sĩ cũng không còn, chính anh phải tiếp tục đi tìm đáp án: chính phủ Mỹ làm cuộc trao đổi rằng sẽ bảo đảm cho gia đình anh an toàn tối đa khi anh còn thực hiện nhiệm vụ. Ở đây chẳng cần lý tưởng, chỉ cần hiệu quả công việc: nếu anh chồng thiệt mạng, lập tức vợ con sẽ được đưa về một trong những khu tập trung thông thường, và sự tồn tại sẽ chỉ trông chờ vào may rủi của số phận…
Vậy là để cứu gia đình mình, Gerry Lane đã phải vận dụng hết trí thông minh, lòng dũng cảm, sự lạnh lùng… để tìm lối thoát cho tình thế, thậm chí lấy chính mình ra làm vật thí nghiệm khi lâm vào bước đường cùng.
3. Bệnh tật là kẻ thù hay là bạn
Câu chuyện về Zombie là motive kinh dị cho điện ảnh từ hàng nửa thế kỷ nay rồi. Tuy nhiên đến phim này thì có một lý giải khá mới: căn bệnh lây nhiễm không thuốc chữa thì không có nghĩa là không tránh được. Như Tiến sĩ Fassbach đã phát biểu khi giải thích cho người ngoại đạo rằng bệnh tật chỉ là thể hiện mặt tàn bạo của virus – vi trùng, để tránh nó thì đừng để lây nhiễm , tức là đừng để bị cắn. Gặp một Zombie với mặt mũi kinh dị thì làm sao mà không hoảng hốt gây tiếng động, không bỏ chạy cho được? Thế nhưng với con mắt quan sát của một điều tra viên, anh chàng Gerry phát hiện ra một số người đang mắc bệnh thông thường lại được đám Zombie bỏ qua, tức là “chê” không thèm cắn, nên họ an toàn giữa những “xác sống”. Ta thường nghĩ bệnh tật là kẻ thù của ta, vậy thì con bệnh Zombie hẳn không ưa ta, nhưng những con bệnh khác cũng là kẻ thù của người khỏe, suy ra Zombie coi con bệnh khác là bạn. Cái nguyên tắc này có vẻ giống như: kẻ thù của kẻ thù là bạn!
Như thế bệnh tật là thù hay bạn, chỉ tùy thuộc vào cách nhìn và thể trạng mà ta chấp nhận. Nếu ta xa lạ với mọi loại bệnh tật thì bệnh tật sẽ càng nguy hiểm đối với chính ta, dù nặng hay nhẹ. Nhưng cái cách giải thích về bệnh của World War Z cũng hơi kỳ lạ: người bệnh Zombie sao lại có nhận thức về bệnh hay khỏe mạnh, hay do chúng kị nhau?
Bệnh tật, có lẽ nên coi như trạng thái đôi lúc phải có, phải trải qua của con người chăng? Nên coi là tự nhiên một số loại bệnh để tránh bệnh khác, và nguyên lý cho nhiễm bệnh nhẹ để tránh bệnh nặng chính là nguyên lý của kháng sinh. Ở phim World War Z thì nguyên lý này nâng thêm mức mới: cho nhiễm bệnh X, Y để tránh bệnh Z!
Tiêm cho chính mình mầm bệnh khác để tránh con bệnh nguy hiểm nhất:
Đến đây cũng đã nói hơi dài, và phim này cũng đáng xem kỹ lại thêm lần nữa! Không có cảnh Zombie cắn người nhai thịt sống máu me thường thấy, nhưng cái sợ và hồi hộp cho người xem là không phải những cảnh đó. Thông điệp của phim lạ mà quen: Kẻ thù của kẻ thù có thể là Bạn, và trước khi tuyệt vọng về tận thế hãy mãi tin vào con người với những mục đích bình dị nhất: tìm hy vọng sống sót cho bản thân và gia đình nhỏ của mình.
